1 stycznia 2020 r. w życie weszła ustawa o zmianie niektórych ustaw w celu ograniczenia zatorów płatniczych. Ustawa ta wprowadziła instrumenty, które mają sprzyjać terminowemu regulowaniu transakcji handlowych oraz przeciwdziałać ustalaniu długich terminów zapłaty.
Według Urzędu Ochrony Konkurencji i Konsumentów (UOKiK) zatory płatnicze to jeden z największych problemów polskiej gospodarki. Z danych Urzędu wynika, że ponad 80 proc. polskich przedsiębiorców nie otrzymuje swoich należności w terminie. Poszkodowani są w szczególności mikro, mali i średni przedsiębiorcy, którym silniejsi uczestnicy rynku narzucają wydłużone terminy zapłaty lub nie płacą w terminie.
Nadmierne opóźnianie się ze spełnianiem świadczeń pieniężnych ma miejsce w przypadku, gdy w okresie 3 kolejnych miesięcy suma wartości świadczeń pieniężnych niespełnionych oraz spełnionych po terminie przez ten podmiot wynosi co najmniej:
- 5 mln zł – w stosunku do postępowań wszczętych w latach 2020-2021,
- 2 mln zł – w stosunku do postępowań wszczętych od 2022 r.
Ustawodawca przyznał UOKiK uprawnienie do wszczynania postępowań wobec nierzetelnych firm, które generują zatory płatnicze. Zawiadomienie o braku zapłat w terminie może złożyć do Urzędu każdy, tj. przedsiębiorca, który padł ofiarą takich praktyk ze strony swojego kontrahenta, jak i osoba mająca podejrzenie co do innego podmiotu o takim postępowaniu. Należy jednak wskazać, że podmioty, które same są ofiarami zatorów płatniczych, nie powinny być obciążane karami.
W tym miejscu warto zauważyć, że ustawa nie limituje wysokości możliwych kar pieniężnych. Wysokość kary ustalana jest według wzoru opartego o wartość opóźnionych świadczeń i okres opóźnienia z zastosowaniem stawki odsetek ustawowych za opóźnienie w transakcjach handlowych.
Ukarany przedsiębiorca może zwrócić się o ponowne rozpatrzenie sprawy przez UOKiK. Następnie może złożyć skargę do wojewódzkiego sądu administracyjnego.
Korzystając z wyżej wskazanych rozwiązań, jakie wprowadziła wyżej wskazana ustawa, UOKiK podejmuje kontrole w stosunku do podmiotów, które nie regulują terminowo płatności, co powoduje powstawanie zatorów płatniczych.
Na tej podstawie prezes UOKiK wszczął dotąd kilkadziesiąt postępowań wobec firm, których przeterminowane (powyżej 60 dni) skumulowane zadłużenie z trzech kolejnych miesięcy przekracza 5 mln zł. Jak wynika z informacji Urzędu, do końca roku 2020 planowane jest wszczęcie kolejnych 100 postępowań.
Niniejszy newsletter nie stanowi porady prawnej ani podatkowej. Kancelaria nie ponosi odpowiedzialności za wykorzystanie informacji w nim zawartych bez wcześniejszego zasięgnięcia opinii Kancelarii.