Ustawą z dnia 4 lipca 2019 r. o zmianie ustawy – Kodeks postępowania cywilnego oraz niektórych innych ustaw w istotny sposób znowelizowano przepisy o opłatach sądowych w postępowaniu cywilnym. Zmiany w tym zakresie weszły w życie w dniu 21 sierpnia 2019 r. Na skutek omawianej nowelizacji istniejące opłaty sądowe zostały znacząco podniesione. Co istotne, wprowadzone zmiany mają zastosowanie także do toczących się już postępowań, a nie tylko do tych wszczętych po dniu wejściu w życie omawianej nowelizacji.
Opłaty sądowe od pism w sprawach o prawa majątkowe
Dotychczas opłata sądowa od pisma w sprawach o prawa majątkowe, a więc między innymi pozwu o zapłatę, wynosiła co do zasady 5% wartości przedmiotu sporu, ale nie więcej niż 100 000 zł. Na skutek dokonanych zmian przemodelowano konstrukcję tej opłaty. Do wartości przedmiotu sporu (lub wartości przedmiotu zaskarżenia) wynoszącej 20 000 zł opłata sądowa została przewidziana w 7 progach i prezentuje się następująco:
- do 500 złotych – w kwocie 30 złotych;
- ponad 500 złotych do 1500 złotych – w kwocie 100 złotych;
- ponad 1500 złotych do 4000 złotych – w kwocie 200 złotych;
- ponad 4000 złotych do 7500 złotych – w kwocie 400 złotych;
- ponad 7500 złotych do 10 000 złotych – w kwocie 500 złotych;
- ponad 10 000 złotych do 15 000 złotych – w kwocie 750 złotych;
- ponad 15 000 złotych do 20 000 złotych – w kwocie 1000 złotych.
W sprawach o prawa majątkowe przy wartości przedmiotu sporu lub wartości przedmiotu zaskarżenia ponad 20 000 złotych pobiera się od pisma opłatę stosunkową wynoszącą 5% tej wartości, nie więcej jednak niż 200 000 złotych. Należy więc zwrócić uwagę, że została podwyższona maksymalna wartość tej opłaty sądowej – ze 100 000 zł do 200 000 zł.
Opłata od wniosku o sporządzenie uzasadnienia orzeczenia
Nowelizacja przepisów o kosztach sądowych wprowadziła nowy rodzaj opłaty – opłatę od wniosku o sporządzenie uzasadnienia orzeczenia w kwocie 100 zł. Do tej pory złożenie tego wniosku nie podlegało żadnej opłacie. W przypadku wniesienia środka zaskarżenia (np. apelacji) opłatę uiszczoną od wniosku o doręczenie orzeczenia albo zarządzenia z uzasadnieniem zalicza się na poczet opłaty od środka zaskarżenia. Ewentualna nadwyżka nie podlega zwrotowi.
Zawezwanie do próby ugodowej
Podwyższeniu uległa także opłata od zawezwania do próby ugodowej. Dotychczas opłata ta wynosiła 40 zł, a w sprawach o wartości powyżej 10 000 zł – 300 zł. Aktualnie opłata ta wynosi 1/5 opłaty od pozwu. Przykładowo przed nowelizacją wniosek o zawezwanie do próby ugodowej na kwotę 2 mln zł podlegał opłacie 300 zł, a aktualnie opłata ta wyniesie 20 000 zł.
Wysokość opłat w postępowaniu zabezpieczającym
Od wniosku o udzielenie zabezpieczenia roszczenia pieniężnego złożonego przed wniesieniem pisma wszczynającego postępowanie pobiera się czwartą część opłaty należnej od pozwu o to roszczenie – do tej pory opłata ta wynosiła 100 zł. Konstrukcja ta ma na celu ograniczenie przypadków, w których są składane wnioski o zabezpieczenie roszczenia przed wszczęciem postępowania połączone z brakiem późniejszego złożenia pozwu. W przypadku wniesienia wniosku o udzielenie zabezpieczenia roszczenia majątkowego w trakcie postępowania zastosowanie znajdzie art. 68 komentowanej ustawy, zgodnie z którym od wniosku o udzielenie, zmianę, uchylenie zabezpieczenia pobiera się opłatę stałą w kwocie 100 zł.
Jeśli natomiast chodzi o roszczenia niemajątkowe, zarówno w przypadku wniesienia wniosku o udzielenie zabezpieczenia przed wszczęciem postępowania, jak i w jego trakcie, opłata od tego wniosku będzie stała i będzie wynosiła 100 zł (dotychczas opłata ta wynosiła co do zasady 40 zł).
Wzrost wysokości opłat kancelaryjnych
Do tej pory za odpis czy wyciąg z akt należało uiścić opłatę kancelaryjną w kwocie 6 zł za każdą rozpoczętą stronę. Na skutek wprowadzonej nowelizacji aktualnie należy uiścić 20 zł za każde rozpoczęte 10 stron. Tym samym zarówno wniosek o 1 stronę, jak i o 10 stron, podlega obecnie opłacie w kwocie 20 zł. Za kopię dokumentu znajdującego się w aktach zapłacimy 20 zł za każde rozpoczęte 20 stron (dziś opłata ta wynosi 1 zł za stronę). Z kolei płytę z zapisem przebiegu posiedzenia pozyskamy za 20 zł za każdy wydany nośnik, a nie, jak dotychczas, 15 zł za zapis całego przebiegu rozprawy.
Wzrost opłat w sprawach spółki
Zgodnie z treścią znowelizowanych przepisów opłatę stałą w kwocie 5000 złotych pobiera się od pozwu w sprawie o:
- rozwiązanie spółki;
- wyłączenie wspólnika ze spółki;
- uchylenie uchwały wspólników lub uchwały walnego zgromadzenia spółki;
- stwierdzenie nieważności uchwały wspólników lub uchwały walnego zgromadzenia spółki;
- ustalenie istnienia lub nieistnienia uchwały organu spółki;
- uchylenie uchwały zgromadzenia obligatariuszy;
- stwierdzenie nieważności uchwały zgromadzenia obligatariuszy.
Dotychczas opłata w powyższych sprawach wynosiła 2000 zł.
Podsumowanie
Twórcy nowelizacji ustawy o kosztach sądowych podwyższenie opłat sądowych uzasadniali m. in. koniecznością urealnienia ich wysokości. Podkreślono, że pomimo wzrostu dochodów społeczeństwa wysokość opłat pozostała na niezmiennym poziomie ustalonym 13 lat temu. Ponadto wskazano, że celem zmian było także obniżenie nakładów finansowych Skarbu Państwa na utrzymanie aparatu wymiaru sprawiedliwości oraz częściowa redukcja zbędnego obciążenia sądów. Powyższe względy skutkowały omówionymi zmianami.
Niniejsza informacja nie stanowi porady prawnej ani podatkowej. Kancelaria nie ponosi odpowiedzialności za wykorzystanie informacji w nim zawartych bez wcześniejszego zasięgnięcia opinii Kancelarii.