W dniu 8 września 2016 r. weszła w życie nowelizacja przepisów między innymi kodeksu cywilnego oraz kodeksu postępowania cywilnego. Zmiany wprowadzone do kodeksu postępowania cywilnego mają posłużyć przyspieszeniu rozpatrywania spraw oraz mają wprowadzić większy stopień informatyzacji w postępowaniach cywilnych.
W ramach nowelizacji do postępowania cywilnego wprowadzono zmiany w zakresie art. 125 § 21, który mówi, że jeżeli przepis szczególny tak stanowi albo dokonano wyboru wnoszenia pism procesowych za pośrednictwem systemu teleinformatycznego, pisma procesowe w tej sprawie wnosi się wyłącznie za pośrednictwem systemu teleinformatycznego. Pisma niewniesione za pośrednictwem systemu teleinformatycznego nie wywołują skutków prawnych, jakie ustawa wiąże z wniesieniem pisma do sądu, o czym sąd poucza wnoszącego pismo.
W chwili obecnej pojawiła się zatem możliwość zarówno wnoszenia i doręczania pism procesowych za pomocą systemu teleinformatycznego. O tym, czy strona będzie korzystała z takiego sposobu korespondencji, może zdecydować ona sama. Możliwa będzie również zmiana zdania w tym zakresie i to na każdym etapie postępowania. Z nowego sposobu wnoszenia i doręczania pism procesowych będzie mógł skorzystać każdy, nie będzie bowiem konieczności opatrywania korespondencji bezpiecznym podpisem elektronicznym weryfikowanym za pomocą ważnego kwalifikowanego certyfikatu, jak również podpisem potwierdzonym profilem zaufania ePUAP.
Co prawda zgodnie z powołanymi zmianami w kpc można wysyłać pisma do Sądu przez Internet, ale niestety dotychczas nie ma systemu przez który można będzie to robić i nie wiadomo, kiedy taki system powstanie.
Kolejne zmiany wprowadzone w kodeksie postępowania cywilnego mają pozwolić na przyspieszenie i uproszczenie procesu.
Od 8 września, zgodnie z dodanym art. 52 § 3 kpc, w razie złożenia wniosku o wyłączenie sędziego, sędzia, którego dotyczy wniosek, będzie mógł w dalszym ciągu prowadzić postępowanie, nie będzie możliwe jednak wydanie przez takiego sędziego orzeczenia lub zarządzenia, które kończyłoby postępowanie w sprawie. W razie uwzględnienia wniosku o wyłączenie sędziego, czynności przez niego podjęte zostaną zniesione, za wyjątkiem czynności niecierpiących zwłoki.
Do kodeksu postępowania cywilnego dodano również art. 148¹, który daje sądowi możliwość rozpatrzenia sprawy na posiedzeniu niejawnym (bez rozprawy) w sytuacji, gdy pozwany uznał powództwo bądź pomimo wniesienia zarzutów czy sprzeciwu od nakazu zapłaty lub sprzeciwu od wyroku zaocznego sąd uzna, że przeprowadzenie rozprawy nie jest konieczne. Nie będzie jedynie takiej możliwości w sytuacji, gdy strona w pierwszym piśmie procesowym złoży wniosek o przeprowadzenie rozprawy, chyba że pozwany uzna powództwo.
Kolejna dodana norma prawna (art. 149¹ kpc) pozwala sądowi na wezwanie stron, świadków, biegłych jak i innych osób, pomijając tradycyjną pocztę, a więc możliwe będzie zawiadomienie o rozprawie np. mailowo lub telefonicznie.
Ponadto znowelizowano art. 151 kpc, do którego dodano § 2, który to stanowi, że przewodniczący może zarządzić przeprowadzenie posiedzenia jawnego przy użyciu urządzeń technicznych umożliwiających jego przeprowadzenie na odległość. W takim przypadku uczestnicy postępowania mogą brać udział w posiedzeniu sądowym, gdy przebywają w budynku innego sądu i dokonywać tam czynności procesowych, a przebieg czynności procesowych transmituje się z sali sądowej sądu prowadzącego postępowanie do miejsca pobytu uczestników postępowania oraz z miejsca pobytu uczestników postępowania do sali sądowej sądu prowadzącego postępowanie. To rozwiązanie może znacząco skrócić postępowanie, w którym zachodzi konieczność skorzystania z instytucji tzw. pomocy sądowej, czyli odebrania zeznań od świadka w sądzie właściwym z uwagi na jego miejsce zamieszkania.
Zgodnie natomiast z dodanym art. 162¹ Sąd na wniosek strony wyraża zgodę na utrwalanie przez nią przebiegu posiedzenia za pomocą urządzenia rejestrującego dźwięk, jeżeli nie stoi temu na przeszkodzie wzgląd na prawidłowość postępowania. Taka regulacja pozwoli na uregulowanie kwestii, która dotychczas była traktowana niejednolicie w różnych sądach. Warto dodać, że nagrywanie rozpraw nie tylko znacząco przyspiesza ich przebieg, ale zdecydowanie sprzyja większej spontaniczności zeznań świadków i stron, co niewątpliwie przekłada się na ocenę ich wiarygodności.
Niniejsza informacja nie stanowi porady prawnej ani podatkowej. Kancelaria nie ponosi odpowiedzialności za wykorzystanie informacji w nim zawartych bez wcześniejszego zasięgnięcia opinii Kancelarii.