Pożyczanie pieniędzy znajomym, sąsiadom czy rodzinie jest bardzo powszechne. Nie rodzi sporów do momentu, gdy pojawią się problemy ze spłatą zadłużenia. Aby się zabezpieczyć na wypadek problemów z wyegzekwowaniem pożyczonej kwoty, należy pamiętać o kilku kwestiach.
Zgodnie z art. 720 § 2 kodeksu cywilnego umowa pożyczki na kwotę powyżej 500 zł powinna być stwierdzona pismem. Brak takiego dokumentu sprawia, że w sytuacji powstania sporu i skierowania sprawy na drogę sądową wysoce utrudnione albo niemożliwe będzie udowodnienie istnienia umowy pożyczki dowodem z zeznań świadków czy dowodem z przesłuchania stron.
Sama umowa pożyczki powinna zawierać elementy, dzięki którym w sposób jednoznaczny określone będą strony umowy, tzn. imiona, nazwiska, adresy zamieszkania, nr PESEL, NIP – zarówno osoby będącej Pożyczkobiorcą, jak i Pożyczkodawcą.
Kwota pożyczki powinna być określona w sposób nie budzący wątpliwości. Ponadto należy wskazać, czy kwota pożyczki została wydana w dniu podpisania umowy czy w innym terminie. Jeśli pieniądze mają być wydane później, należy okoliczność tę zaznaczyć w umowie. W obu wypadkach trzeba też zadbać o to, aby Pożyczkobiorca pokwitował odbiór kwoty pożyczki. Należy określić również sposób, w jaki kwota pieniędzy zostanie przekazana (gotówka, przelew).
Kolejnym bardzo istotnym elementem, jaki powinien znaleźć się w umowie pożyczki, jest dokładne określenie terminu, w ciągu którego pożyczka powinna zostać zwrócona. Dzięki określeniu tego terminu, w razie zwłoki po stronie Pożyczkobiorcy, możliwe będzie żądanie od niego zwrotu kwoty pożyczki i odsetek na drodze sądowej. Brak oznaczenia terminu zwrotu pożyczki w umowie będzie skutkował tym, że Pożyczkobiorca będzie obowiązany zwrócić pożyczkę w ciągu sześciu tygodni od wypowiedzenia umowy przez Pożyczkodawcę.
Ponadto warto pamiętać, że zgodnie z art. 721 kodeksu cywilnego Pożyczkodawca ma możliwość odstąpienia od umowy pożyczki w sytuacji, gdy zwrot pożyczki jest wątpliwy z powodu złego stanu majątkowego drugiej strony. Uprawnienie to nie przysługuje dającemu pożyczkę, jeżeli w chwili zawarcia umowy o złym stanie majątkowym drugiej strony wiedział lub z łatwością mógł się dowiedzieć.
Zawarcie umowy pożyczki przy uwzględnieniu powyższych uwag pozwala przypuszczać, że w razie sporu sądowego, wygramy sprawę. Po wszczęciu postępowania egzekucyjnego może okazać się jednak, że Pożyczkobiorca nie ma majątku, z którego możliwe byłoby prowadzenie egzekucji. Warto pomyśleć więc o zabezpieczeniu pożyczki. Jedną z forma zabezpieczenia może być poręczenie. Poprzez umowę poręczenia Poręczyciel zobowiązuje się do wykonania zobowiązania Pożyczkobiorcy, w razie gdyby ten zobowiązania swojego nie wykonał. Poręczenie powinno być stwierdzone pismem. Brak takiego potwierdzenia powoduje, że oświadczenie poręczyciela jest nieważne.
Kolejnym sposobem na zabezpieczenie umowy pożyczki jest zastaw. Zastaw również musi być stwierdzony pismem, a ponadto konieczne jest określenie rzeczy, z której będzie możliwe zaspokojenie, gdy pożyczka nie zostanie spłacona. Procedura zaspokojenia z przedmiotu zastawu jest prowadzona zgodnie z przepisami o postępowaniu egzekucyjnym, tj. po uzyskaniu wyroku zasądzającego i opatrzeniu go klauzulą wykonalności, należy złożyć wniosek do komornika. Komornik w toku postępowania sprzeda rzecz objętą zastawem i przekaże Pożyczkodawcy odpowiednią kwotę.
Niniejsza informacja nie stanowi porady prawnej ani podatkowej. Kancelaria nie ponosi odpowiedzialności za wykorzystanie informacji w nim zawartych bez wcześniejszego zasięgnięcia opinii Kancelarii.