1 lipca 2018 r. weszła w życie nowa Ustawa o imprezach turystycznych i powiązanych usługach turystycznych. Ustawa jest wynikiem dostosowania polskiego prawa do wymogów prawa unijnego, a konkretnie dyrektywy Parlamentu Europejskiego i Rady nr 2015/2302/UE z dnia 25 listopada 2015 r. w sprawie imprez turystycznych i powiązanych usług turystycznych. Wprowadzenie zarówno dyrektywy, jak i ustawy polskiej, było podyktowane przede wszystkim istotnymi lukami w prawie w zakresie dynamicznie rozwijających się usług turystycznych. W ostatnich latach nastąpiło znaczne rozszerzenie kanałów dystrybucji tych usług (m.in. przez oferty internetowe) oraz zwiększenie możliwości wyboru i łączenia różnych usług turystycznych. Wskutek tych zmian wiele aspektów rynku turystycznego pozostawało do tych czas poza zakresem jakichkolwiek regulacji prawnych. Nowe przepisy zapełniają te luki w celu zapewnienia lepszej i pełniejszej ochrony podróżnych.
Możliwość dokończenia urlopu mimo bankructwa organizatora
Każdy turysta, który wyjedzie na wakacje z biurem podróży czy innym organizatorem, będzie miał zapewnione środki na dokończenie urlopu zgodnie z umową bądź też na powrót do kraju. Oprócz tego podróżny będzie miał prawo dochodzić zwrotu wpłat dokonanych za usługę turystyczną oraz zwrotu kosztów podróży do kraju, jeśli wyłoży je sam. Do tej pory podróżni mieli w takiej sytuacji zapewniany jedynie powrót do kraju, nie było jednak możliwości dokończenia urlopu.
Obowiązki informacyjne wobec podróżnych
Oprócz tego nowa ustawa nakłada na organizatorów imprez i usług turystycznych liczne obowiązki informacyjne, który to wymóg ma być realizowany poprzez przekazanie odpowiedniego formularza. Informacje przekazane turystom mają obejmować m.in. objęcie ochroną na wypadek niewypłacalności biura czy innego organizatora wycieczki oraz wyłączną odpowiedzialność każdego usługodawcy za wykonanie poszczególnych usług. Poza tym turysta musi być każdorazowo poinformowany o szczegółach usługi takich jak m.in.: miejsce pobytu, trasa i czas trwania imprezy, środki transportu i szczegóły przejazdu, miejsce i klasa obiektu zakwaterowania, rodzaje posiłków, wycieczki wliczone w cenę, a także całkowity koszt imprezy turystycznej. Co istotne, w razie nieudzielenia informacji o dodatkowych opłatach czy kosztach (np. minibarek, leżak czy klimatyzacja), te dodatkowe opłaty poniesie nie turysta, a organizator. Usługodawca będzie miał także obowiązek poinformować o minimalnej liczbie osób, od której zależy odbycie się wycieczki, o terminie, do którego możliwe jest odwołanie wycieczki oraz o wymogach paszportowych i ubezpieczeniowych uczestników.
Reklamacja w razie niezgodności z umową
Jeśli okaże się, że którakolwiek z usług turystycznych jest wykonywana niezgodnie z umową, turysta będzie mógł tę niezgodność zgłosić do organizatora, którego obowiązkiem będzie zapewnienie zgodności usługi z postanowieniami umowy. Gdyby tego nie uczynił, podróżny ma prawo sam usunąć tę niezgodność, a następnie dochodzić od organizatora zwrotu poniesionych w tym celu kosztów. Za każdy okres, w którym występowała niezgodność świadczonej usługi z umową, turyście przysługiwać będzie obniżka ceny. Podróżny będzie miał też prawo dochodzić odszkodowania i zadośćuczynienia wynikającego z niezgodności z umową. Wszelkich opisanych powyżej roszczeń będzie można dochodzić w ciągu 3 lat (poprzednia regulacja przewidywała 2-letni okres przedawnienia).
Zmiana ceny wycieczki – tylko w określonych przypadkach i również na korzyść klienta
Zgodnie z ustawą podwyższenie ceny wycieczki przez organizatora będzie możliwe tylko w trzech przypadkach:
- w razie zwiększenia kosztów podróży wynikającego z podwyżki kosztów paliwa,
- w razie podniesienia wysokości podatków lub innych opłat nakładanych na organizatora i od niego niezależnych oraz
- w przypadku zmiany kursu walut,
przy czym we wszystkich 3 przypadkach jedynie pod warunkiem, że w umowie zastrzeżono możliwość zmiany ceny. Ciekawym rozwiązaniem jest to, że jeśli umowa przewiduje możliwość podwyższenia ceny w wymienionych wyżej wypadkach, to w razie zmiany tych cen na korzyść klienta, organizator będzie miał obowiązek obniżyć cenę wycieczki.
Więcej podmiotów objętych ustawą
Warto zwrócić uwagę na to, że nowe przepisy będą obejmować znacznie szerszą liczbę podmiotów niż dotychczas. Zgodnie z definicją organizatora turystyki zawartą w ustawie do kręgu podmiotów objętych ustawą zaliczać się będą nie tylko biura podróży, ale także stowarzyszenia, fundacje, osoby prywatne czy przewoźnicy, np. linie lotnicze, a zatem wszystkie podmioty, które oferują usługi turystyczne lub usługi powiązane w jakiś sposób z turystyką.
Ustawa przewiduje jednak również pewne wyłączenia – jej zakresem nie będą objęte tzw. wycieczki jednodniowe – trwające mniej niż 24 godziny (chyba że obejmują nocleg). Spod działania ustawy będą również wyłączone imprezy turystyczne oferowane, zamawiane i realizowane okazjonalnie, na zasadach niezarobkowych i dla określonej grupy podróżnych (przykładem takich imprez są wycieczki szkolne czy wycieczki w ramach danej organizacji społecznej, klubu czy stowarzyszenia). Ustawa nie obejmie również podróży służbowych.
Niniejsza informacja nie stanowi porady prawnej ani podatkowej. Kancelaria nie ponosi odpowiedzialności za wykorzystanie informacji w nim zawartych bez wcześniejszego zasięgnięcia opinii Kancelarii.