4 września br. weszły w życie przepisy nowelizujące ustawę o zwalczaniu nieuczciwej konkurencji (dalej UZNK). Konieczność dokonania zmian w rodzimej ustawie wynikała z ciążącego na Polsce obowiązku implementacji „dyrektywy know-how”, czyli dyrektywy PE i Rady (UE) 2016/943 z dnia 8 czerwca 2016 r. w sprawie ochrony niejawnego know-how i niejawnych informacji handlowych (tajemnic przedsiębiorstwa) przed ich bezprawnym pozyskiwaniem, wykorzystywaniem i ujawnianiem. Celem unijnego ustawodawcy było wprowadzenie minimalnego standardu ochrony informacji poufnych przedsiębiorstw oraz wzmocnienie ochrony tajemnicy przedsiębiorstwa. Jakie są zatem najważniejsze zmiany wprowadzone nowelizacją ustawy o zwalczaniu nieuczciwej konkurencji.
Zmianie uległa definicja „tajemnicy przedsiębiorstwa”, o której mowa jest w art. 11 ust. 2 UZNK. Zgodnie z aktualnym brzmieniem przepisu „tajemnicę przedsiębiorstwa” stanowią informacje, które łącznie spełniają trzy przesłanki:
- są to informacje techniczne, technologiczne, organizacyjne przedsiębiorstwa lub inne informacje posiadające wartość gospodarczą (katalog wskazany w przepisie ma charakter otwarty, przy czym informacja musi mieć wartość gospodarczą),
- jako całość lub w szczególnym zestawieniu i zbiorze ich elementów nie są powszechnie znane osobom zwykle zajmującym się tym rodzajem informacji albo nie są łatwo dostępne dla takich osób,
- uprawniony do korzystania z informacji lub rozporządzania nimi podjął, przy zachowaniu należytej staranności, działania w celu utrzymania ich w poufności.
Szczególne znaczenie ma ostatnia ze wskazanych powyżej przesłanek. Do tej pory wystarczające było podejmowanie przez przedsiębiorcę „działań niezbędnych” w celu zachowania poufności informacji. Nowelizacją UZNK wprowadzono wymóg zachowania „należytej staranności”. Uznaje się, iż tym samym zaostrzono wymagania stawiane przedsiębiorcom w zakresie utrzymania w poufności informacji stanowiących tajemnicę przedsiębiorstwa. Po pierwsze przedsiębiorca powinien wyrazić wolę objęcia informacji poufnością, zaś po drugie powinien podjąć odpowiednie działania (np. poprzez wdrożenie procedur wewnętrznych, stosownych oświadczeń, informacji, rozwiązań technologicznych itd.). Zgodnie z Dyrektywą UE dotyczącą tajemnicy przedsiębiorstwa, powinny to być działania „rozsądne w danych okolicznościach”.
Tym samym od przedsiębiorców wymaga się obecnie aktywnego działania, w szczególności w zakresie stworzenia odpowiednich procedur dotyczących utrzymania poufności informacji, określenia poziomów dostępu do tych informacji czy wydania poleceń służbowych dotyczących ochrony tajemnicy przedsiębiorstwa.
Wprowadzono nową definicję „czynu nieuczciwej konkurencji”, którym obecnie jest „ujawnienie, wykorzystanie lub pozyskanie cudzych informacji stanowiących tajemnicę przedsiębiorstwa”. W stosunku do poprzedniego brzmienia przepisu, dodano więc przesłankę „pozyskania cudzych informacji”. Istotniejsze jednak niż sama zmiana definicja jest wskazanie sytuacji, w których ujawnienie, wykorzystanie lub pozyskanie informacji stanowiących tajemnicę przedsiębiorstwa nie stanowi czynu nieuczciwej konkurencji:
- gdy nastąpiło w celu ochrony uzasadnionego interesu chronionego prawem,
- w ramach korzystania ze swobody wypowiedzi lub w celu ujawnienia nieprawidłowości, uchybienia, działania z naruszeniem prawa dla ochrony interesu publicznego,
- gdy ujawnienie informacji stanowiących tajemnicę przedsiębiorstwa wobec przedstawicieli pracowników w związku z pełnieniem przez nich funkcji na podstawie przepisów prawa było niezbędne dla prawidłowego wykonywania tych funkcji.
W nowym art. 11 UZNK usunięto trzyletni okres przestrzegania tajemnicy przedsiębiorstwa w relacjach z pracownikami; oznacza to, że obecnie w relacjach z pracownikami i osobami świadczącymi pracę na innej podstawie prawnej niż umowa o pracę czas trwania tajemnicy przedsiębiorstwa podlega ogólnym zasadom. Informacja tak długo jest tajemnicą przedsiębiorstwa, jak długo spełnia wszystkie trzy przesłanki wymagane przez prawo, o ile strony umownie nie postanowią inaczej.
Pojawiają się głosy krytyki w stosunku do tej zmiany, które wskazują, iż brak jednoznacznego przepisu może faktycznie oznaczać brak obowiązku zachowania poufności po ustaniu zatrudnienia i brak możliwości skutecznego zastosowania konsekwencji w razie ujawnienia takich danych. Dlatego w celu jak najlepszej ochrony interesów przedsiębiorców, mając na uwadze możliwe zagrożenia, najbezpieczniejszym sposobem zabezpieczenia interesów pracodawców będzie umowne zobowiązanie pracowników do zachowania poufności po ustaniu stosunku pracy. W pierwszej kolejności umowy takie powinny zostać zawarte z pracownikami wyższych szczebli, którzy co do zasady mają dostęp do danych najbardziej wrażliwych.
Zmianie uległ także okres przedawnienia roszczeń o naruszenie tajemnicy przedsiębiorstwa. Co do zasady termin ten wynosi 3 lata. Natomiast w przypadku, gdy czyn ten stanowi jednocześnie przestępstwo w rozumieniu kodeksu karnego, termin przedawnienia roszczenia o naprawienie szkody nie może skończyć się później niż z upływem lat dwudziestu od dnia popełnienia przestępstwa.
Warto pamiętać, że nowy art. 11 UZNK stosuje się do oceny stanów faktycznych zaistniałych po jego wejściu w życie. Oznacza to, że dotychczasowe sprawy ocenia się według starych przepisów, a nowe mają zastosowanie dopiero na przyszłość.
Niniejsza informacja nie stanowi porady prawnej ani podatkowej. Kancelaria nie ponosi odpowiedzialności za wykorzystanie informacji w nim zawartych bez wcześniejszego zasięgnięcia opinii Kancelarii.