Wytoczenie powództwa o zapłatę w postępowaniu nakazowym daje wiele korzyści powodowi – wierzycielowi. Ten rodzaj postępowania charakteryzuje się znacznymi uproszczeniami i ułatwieniami dowodowymi. Postępowanie nakazowe daje powodowi następujące korzyści:
- powód, wytaczając powództwo, uiszcza jedynie ¼ standardowej opłaty od pozwu;
- wydany przez Sąd nakaz zapłaty w postępowaniu nakazowym stanowi z chwilą wydania tytuł zabezpieczenia wykonalny bez nadawania mu klauzuli wykonalności i bez konieczności wykazania przed Sądem istnienia przesłanek udzielenia przez Sąd zabezpieczenia (tj. bez konieczności dodatkowego uprawdopodobnienia roszczenia i wykazania interesu prawnego w udzieleniu zabezpieczenia) – z takim tytułem wierzyciel może, pomimo dalszego trwania procesu, udać się do komornika, aby ten zabezpieczył roszczenie na składnikach majątkowych dłużnika;
- pozwany, wnosząc zarzuty od nakazu zapłaty, zobowiązany jest uiścić opłatę sądową w wysokości ¾ standardowej opłaty od pozwu.
Jak widać, wytoczenie powództwa w postępowaniu nakazowym może być skutecznym sposobem na dłużnika, który nierzadko przedłuża postępowanie, korzystając z przysługujących mu uprawnień procesowych i tempa rozpoznawania spraw w polskich sądach. Jednakże wydanie nakazu zapłaty w postępowaniu nakazowym, w przeciwieństwie do postępowania upominawczego, wymaga spełniania określonych wymogów formalnych i dysponowania przez powoda – wierzyciela wymienionymi w przepisach Kodeksu Postępowania Cywilnego dokumentami. Warto zatem postarać się o nie przy zawieraniu umowy lub w trakcie jej wykonywania – szczególnie w relacjach z kontrahentem, co do którego nie jesteśmy pewni, że będzie terminowo regulował swoje należności.
Zgodnie z art. 485 Kodeksu Postępowania Cywilnego sąd wyda nakaz zapłaty, jeżeli powód dochodzi roszczenia pieniężnego albo świadczenia innych rzeczy zamiennych, a okoliczności uzasadniające dochodzone żądanie są udowodnione dołączonym do pozwu:
- dokumentem urzędowym – np. decyzją administracyjną, zaświadczeniem czy orzeczeniem sądu z uwzględnieniem ograniczeń wynikających z przepisów szczególnych;
- zaakceptowanym przez dłużnika rachunkiem – może to być każdy występujący w obrocie dokument rozliczeniowy stanowiący dowód wysokości roszczenia powoda (np. faktura VAT) i zawierający zobowiązanie pozwanego do zapłaty, w praktyce jego podpis;
- wezwaniem dłużnika do zapłaty i pisemnym oświadczeniem dłużnika o uznaniu długu;
- zaakceptowanym przez dłużnika żądaniem zapłaty, zwróconym przez bank i nie zapłaconym z powodu braku środków na rachunku bankowym;
- papierem wartościowym takim jak weksel, czek, warrant lub rewers należycie wypełniony, którego prawdziwość i treść nie nasuwają wątpliwości – co istotne, nakaz zapłaty wydany na podstawie weksla, warrantu, rewersu jest nie tylko tytułem zabezpieczenia, ale stanowi tytuł egzekucyjny, któremu możemy nadać klauzulę wykonalności i wszcząć egzekucję pomimo toczącego się dalej postępowania sądowego po upływie terminu wskazanego w nakazie zapłaty na spełnienie świadczenia.
Ponadto sąd wydaje nakaz zapłaty na podstawie dołączonych łącznie do pozwu: umowy, dowodu spełnienia wzajemnego świadczenia niepieniężnego oraz dowodu doręczenia dłużnikowi faktury lub rachunku, jeżeli powód dochodzi należności zapłaty świadczenia pieniężnego lub odsetek w transakcjach handlowych określonych w ustawie z dnia 8 marca 2013 r. o terminach zapłaty w transakcjach handlowych (Dz.U. z 2016 r. poz. 684). Dotyczy to także rekompensaty za koszty odzyskiwania należności ponad kwotę 40 euro, z tym, że wówczas dodatkowo należy załączyć dokumenty potwierdzające poniesienie tych kosztów.
Sąd może wydać nakaz zapłaty na podstawie wyciągu z ksiąg bankowych podpisanego przez osoby upoważnione do składania oświadczeń w zakresie praw i obowiązków majątkowych banku i opatrzonego pieczęcią banku oraz dowodu doręczenia dłużnikowi pisemnego wezwania do zapłaty.
Postępowanie nakazowe ma charakter fakultatywny, a to znaczy, że poza dołączeniem do pozwu stosownych dokumentów, konieczne jest każdorazowo złożenie przez powoda wniosku o wydanie nakazu zapłaty w postępowaniu nakazowym.
Niniejsza informacja nie stanowi porady prawnej ani podatkowej. Kancelaria nie ponosi odpowiedzialności za wykorzystanie informacji w nim zawartych bez wcześniejszego zasięgnięcia opinii Kancelarii.