Z początkiem kwietnia br. do etapu prac legislacyjnych trafił projekt ustawy regulujący działalności lombardowe (UD 362), w tym m.in. umowy pożyczek lombardowych. Projekt jest przygotowywany wspólnie przez Ministerstwo Finansów i Urząd Ochrony Konkurencji i Konsumentów. Na wstępie należy też zaznaczyć, że omawiany projekt ustawy jest na wczesnym etapie prac, a co za tym idzie, jego treść może ulec zmianom. Prognozuje się, że projekt ma zostać przekazany pod obrady sejmowe w IV kwartale 2022 roku, a jej wejście w życie przewidziane jest na dzień 1 stycznia 2023 roku.

Główne założenia projektu

Projekt w założeniu ma uregulować kwestie prowadzenia działalności lombardowej, tj. warunki i zasady prowadzenia takiej działalności i sposób jej rejestracji. Oprócz tego w projekcie znalazły się zapisy o wcześniej wspominanych już tzw. umowach pożyczek „pod zastaw” (ich formy i możliwości zawierania na odległość) oraz sposobów wyliczenia odsetek oraz o sprzedaży zastawionych przedmiotów przez pożyczkodawcę.

Niewątpliwie najważniejszą zmianą, która zostanie wprowadzona ustawą, będzie obowiązek wpisu do rejestru przedsiębiorców prowadzących działalność lombardową. Rejestr ma być prowadzony w formie elektronicznej przez Komisję Nadzoru Finansowego. Kolejną ważną zmianą będzie wprowadzenie obowiązku prowadzenia działalności lombardowej w formie spółki z ograniczoną odpowiedzialnością lub spółki akcyjnej. W związku z tym pojawi się również wymóg, aby każda spółka prowadząca działalność lombardową posiadała kapitał zakładowy na poziomie 50 000 złotych. Wymóg ten jest uzasadniany tym, że ma to zwiększać pewność co do prawdziwości danych oraz wiarygodności podmiotów, z którymi konsumenci zawierać będą umowy pożyczkowe.

Należy też zaznaczyć, że ustawodawca zakreśla 12-miesięczny termin dla osób prowadzących już działalność lombardową na dokonanie wpisu do rejestru. W projekcie przewidziana jest odpowiedzialność karna za prowadzenie działalności lombardowej bez odpowiedniego wpisu do rejestru w postaci grzywny w wysokości do 500 000 złotych.

Pożyczka lombardowa

Projekt wprowadza do polskiego porządku prawnego definicję umowy pożyczki lombardowej. W projekcie umowa definiowana jest jako umowa, „w której przedsiębiorca prowadzący działalność lombardową zobowiązuje się przenieść na własność konsumenta określoną ilość pieniędzy, a konsument zobowiązuje się do zwrotu całkowitej kwoty do spłaty w oznaczonym terminie oraz do udzielenia zabezpieczenia poprzez ustanowienie zastawu lombardowego”. Projekt podaje również warunki zawarcia umowy pożyczki, określając przesłanki, bez spełnienia których umowa nie może zostać uznana za prawidłowo zawartą. Jedną z takich przesłanek jest jej forma oraz szereg informacji, które muszą być w niej zawarte. Ustawodawca wskazuje w projekcie, że aby umowa była uznawana za wiążącą, musi być zawarta w formie pisemnej oraz zawierać informacje takie jak np. imię i nazwisko konsumenta, podstawowe informacje o podmiocie udzielającym pożyczki, kwotę pożyczki, całkowitą kwotę, którą konsument zobowiązuje się spłacić, zasady i terminy spłaty czy opis przedmiotu zastawu lombardowego.

Sprzedaż zastawu według projektu ustawy

Sprzedaż zastawionych ruchomości również znalazła swoje miejsce w projekcie, a razem z nią szereg zapisów o tym, w jakim wypadku przedsiębiorca prowadzący działalność lombardową może dokonać sprzedaży ruchomości.

Projekt określa formę oraz termin, w jakim odbywać ma się sprzedaż. Ustawodawca przyjmuje, że zbycie przedmiotu zastawu może odbyć się dopiero po 60 dniach od terminu zapłaty określonego w umowie pożyczki oraz jedynie w przypadku, w którym pożyczkobiorca nie dokona spłaty całej należności.

Co do formy zbycia ustawodawca określa, że sprzedaż ma mieć formę otwartej aukcji, a sama aukcja może odbywać się za pomocą usług teleinformatycznych, czyli portali aukcyjnych takich jak Allegro bądź OLX, oraz że aukcja ma trwać przez 14 dni. W projekcie ustawy zawarty jest również zapis o tym, że jeżeli w drodze aukcji suma uzyskana ze sprzedaży zastawu wyniesie więcej niż całkowita kwota należna do spłaty, pożyczkodawca zobowiązany jest przekazać nadwyżkę bezpośrednio na rachunek bankowy pożyczkobiorcy.